اثر پلیمر سوپر جاذب، اسید هیومیک و باکتری بر صفات فیزیولوژیک یونجه یکساله (Medicago scutellata) در خاک‌های آلوده به سرب

با توجه به افزایش آلودگی‌های زیست­ محیطی به­ خصوص فلزات سنگین، یافتن روش‌های نو و ارزان برای پاک‌سازی خاک‌ها و آب‌های آلوده ضروری به­ نظر می‌رسد. سرب یکی از مهم­ ترین آلاینده‌های محیط­ زیست به‌شمار می‌آید که جذب عناصر غذایی توسط گیاه را مختل می‌کند. به­منظور بررسی پتانسیل برخی عوامل زیستی در گیاه پالایی سرب و جذب عناصر غذایی توسط یونجه یکساله در خاک آلوده به سرب، آزمایشی به ­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام  شد. در این آزمایش فاکتور اول، سطوح فلز سنگین سرب که شامل غلظت سرب (17/5، 417/5 و 817/5 میلی گرم بر کیلوگرم) و فاکتور دوم ترکیبات تیماری شامل کاربرد و عدم کاربرد پلیمر نانو سوپر جاذب، اسید هیومیک و باکتری بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت سرب در خاک موجب کاهش زیست توده و میزان آب نسبی برگ شده و در گیاه ایجاد سمیت شد. اما کاربرد هم­زمان باکتری و سوپر جاذب سبب جذب آب و کاربرد اسید هیومیک، کارایی گیاه در جذب مواد غذایی را افزایش داد. بیش ­ترین میزان فاکتور انتقال در تیمار کاربرد 817/5 میلی‌گرم بر کیلوگرم سرب و کم­ترین مقدار آن در تیمار عدم کاربرد سرب مشاهده شد. هم­چنین کاربرد اسید هیومیک و باکتری موجب افزایش فاکتور انتقال شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، پالایش سرب توسط گیاه یونجه امکان­ پذیر است و اسید هیومیک به­ عنوان یک کلات کننده به همراه سوپرجاذب و باکتری به خوبی می‌تواند اثرات سمیت سرب را در گیاه یونجه کاهش دهد.